ဆီး ႏွင့္ ေက်ာက္
လူ႔ခႏၶာကိုယ္ရွိ အဂၤါမ်ားတြင္ ေက်ာက္တည္သည့္ေရာဂါမွာ ကမၻာဦး အစကပင္
ရွိသည့္ ေရာဂါဟု ဆိုႏိုင္သည္။ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ၌ ေတြ႔ရွိရသည့္ မံမီရုပ္
အေလာင္းအတြင္းတြင္ ေက်ာက္တည္မႈကို ေတြ႔ရသည္ဟု ဆိုသည္။
ေက်ာက္တည္ျခင္းသည္ သည္းေျခအိတ္ႏွင့္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းတို႔တြင္ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိသည္။
ဆီးလမ္းေၾကာင္းတြင္ ေက်ာက္ကပ္၊ ဆီးျပြန္ႏွင့္ ဆီးအိမ္တို႔ ပါရွိသည္။
ေက်ာက္တည္ျခင္းသည္ ဆီးလမ္းေၾကာင္း မည္သည့္ေနရာတြင္ မဆို ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္းသည္ ယခင္က အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ
အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္လည္း အျဖစ္မ်ားလာသည္ကို ေတြ႔ရသည္ဟု သိရသည္။
အေၾကာင္းရင္း---
ဆီးတြင္း၌ ေက်ာက္ျဖစ္ေစသည့္ဓာတ္မ်ား၊ ဥပမာ ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္ အလြန္အမင္း
ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာက္တည္ႏိုင္သည္။ ဆီးလမ္းေၾကာင္း က်ဥ္းျခင္း၊
ပိတ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဆီးအသြားေႏွးျပီး အနည္ထိုင္ကာ ေက်ာက္တည္တတ္သည္။
ဆီးလမ္းေၾကာင္းအတြင္း ေရာဂါပိုး ၀င္ေရာက္ျခင္းသည္ ဆီးေက်ာက္တည္ရန္ အားေပးေနသည္။ ကေလးမ်ား ဆီးအိမ္ေရာင္သည့္အခါ ဆီးေက်ာက္တည္ႏိုင္သည္။
ကယ္လ္စီယမ္ ေခၚ ထံုးဓာတ္အမ်ားအျပား ပါသည့္ အစားအေသာက္မ်ားကို ကာလၾကာရွည္စြာ အျမဲစားေသာက္သူတို႔တြင္ ဆီးေက်ာက္တည္တတ္သည္။
ဆီးက်ိတ္ (Prostate gland) ႀကီးေနေသာ သက္ႀကီးရြယ္အို အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ ဆီးအိမ္ ေက်ာက္တည္ျခင္း မ်ားျပားသည္။
ေဂါက္ (gout) ေခၚ ဒူလာ ေရာဂါ ျဖစ္သူတို႔တြင္ ယူရစ္ အက္ဆစ္ဓာတ္ မ်ားျပားျပီး ေက်ာက္တည္သည္။
ေခၽြးထြက္မ်ားျပီး ဆီးနည္းသူမ်ားတြင္လည္း ဆီးေက်ာက္တည္တတ္သည္။
ေလ့လာမႈတခုက ၀သူမ်ားတြင္ ဆီးေက်ာက္တည္မႈ ပိုလာႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။
ေရာဂါလကၡဏာ---
ဆီးလမ္းေၾကာင္းတြင္ ေက်ာက္တည္သည့္အခါ ခါးနာျခင္း ျဖစ္ေလ့ရွိသည္။
ျပင္းထန္စြာ ခါးနာပါက ပ်ိဳ႔အန္တတ္သည္။ ဆီးပူ၍ ဆီးသြားသည့္အခါ ေသြးပါတတ္သည္။
လူနာသည္ ခ်မ္းတုန္၍ ဖ်ားႏိုင္သည္။
ေရာဂါလကၡဏာမ်ားသည္ ေက်ာက္တည္သည့္ ေနရာေပၚတြင္ မူတည္၍ ေပၚေပါက္လာသည္။
ေက်ာက္ကပ္တြင္ ေက်ာက္တည္ပါက ခါးနာျခင္း၊ ခါးေအာင့္ျခင္း ျဖစ္၍
ဖ်ားလာႏိုင္သည္။ ဆီး မၾကာခဏ သြားျပီး ဆီးပူျခင္း ဆီးထဲတြင္ ေသြးပါျခင္းတို႔
ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ဆီးအိမ္တြင္ ေက်ာက္တည္လွ်င္ ဆီးသြားရာ၌ ခက္ခဲႏိုင္သည္။
ဆီးျပြန္အတြင္း၌ ေက်ာက္တည္သည့္အခါ ခါးတြင္းမွ ထိုးေအာင့္ျခင္း၊
ပ်ိဳ႔အန္ျခင္း၊ ဆီးတြင္ ေသြးပါျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ နာက်င္မႈသည္
ျပတ္ေတာင္းျပတ္ေတာင္း ျဖစ္ကာ မၾကာခဏ ျပန္နာႏိုင္သည္။
ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ား---
ေက်ာက္သည္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္ဆို႔ေစႏိုင္ျပီး ကာလၾကာရွည္လွ်င္
ေက်ာက္ကပ္ ထိခိုက္ ပ်က္စီးႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းတြင္လည္း
ေရာဂါပိုးမ်ား လြယ္ကူစြာ ၀င္ေရာက္ႏိုင္သည္။ ေက်ာက္ကပ္ မပ်က္စီးသည့္တိုင္
ေက်ာက္ကပ္ ေရာင္ရမ္းႏိုင္သည္။
ေရာဂါ ရွာေဖြျခင္း---
ဆီးေက်ာက္ တည္ျခင္း ရွိ-မရွိကို ဆီးစစ္ျခင္း၊ ရိုးရိုး ဓာတ္မွန္ရုိက္ျခင္း။
ေဆးသြင္း၍ ဓာတ္မွန္ရိုက္ျခင္း၊ ပိုက္ထည့္၍ ဓာတ္မွန္ရိုက္ျခင္းတို႔ျဖင့္
ေရာဂါရွာေဖြႏိုင္သည္။
ထို႔အျပင္ ဆီးအိ္မ္တြင္းၾကည့္ ကိရိယာျဖင့္ ၾကည့္ျခင္း (cystoscopy) ျဖင့္လည္း ဆီးေက်ာက္ ရွိ-မရွိ သိႏိုင္သည္။
ကုသျခင္း---
ေက်ာက္ ေသးငယ္လွ်င္ ဆီးႏွင့္ အတူ အလိုအေလ်ာက္ ထြက္ႏိုင္သျဖင့္ ဆီးမ်ားမ်ား သြားေစရန္ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပးရသည္။
ေက်ာက္ကို ခြဲစိတ္ ထုတ္ယူျခင္းကို ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ ေက်ာက္အလြန္ႀကီးျပီး
ေက်ာက္ကပ္မွာလည္း ပ်က္စီးေနပါက ေက်ာက္တည္သည့္ ေက်ာက္ကပ္ကိုပါ
ခြဲထုတ္ပစ္ရသည္။
ဆီးျပြန္ေခ်ာင္း ေအာက္ပိုင္းရွိ ေက်ာက္အား ခ်ိတ္ႏွင့္ခ်ိတ္၍ ခ်ဴယူႏိုင္သည္။
က်င္ေခ်ာင္း၀ရွိ ေက်ာက္ကို ေျချပီး ထုတ္ပစ္ႏိုင္သည္။ ဆီးအိမ္၌ ရွိေသာ
ေက်ာက္သည္ အရြယ္ႀကီးပါက ဆီးအိမ္ကို ခြဲ၍ ေက်ာက္ကို ထုတ္ယူရသည္။ အသံလြန္
အသံလႈိင္းျဖင့္ ဆီးေက်ာက္ကို ေျခဖ်က္ႏိုင္သည္။
ကာကြယ္ေရး---
ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ျခင္းက ဆီးေက်ာက္တည္စ အခ်ိန္တြင္ သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္သည္။
ထံုးဓာတ္ပါသည့္ေရႏွင့္ အစားအစာမ်ားကို ကာလၾကာရွည္စြာ ေန႔စဥ္စားသံုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသည္။
ေခၽြးအထြက္ မလြန္ေစရန္လည္း သတိျပဳသင့္ပါသည္။
( မွ ) ကူးယူေဖာ္ျပသည္