ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္မလုပ္ ျခင္း

ကၽြႏု္ပ္တို႔ ခႏၶာကိုယ္ တြင္ရွိေသာ ေက်ာက္ကပ္သည္ အညစ္အေၾကးစြန္႔ ထုတ္ေသာ အဂၤါ တစ္ခုျဖစ္ေပသည္။ ႐ုတ္တရက္ ျဖစ္ၿပီး အခ်ိန္မွီေဆးဝါး ကုသ မွုခံယူပါက ေက်ာက္၏ အလုပ္မ်ားျပန္ လည္ေကာင္းမြန္လာနိုင္ပါသည္။ အဲဒီလို အညစ္အေၾကးစြန္႔ထုတ္မွု မလုပ္နိုင္တဲ့ အတြက္ေသြးထဲမွာ Creatinine ဓာတ္ ေတြ 200 umol ထက္မ်ားခဲ့ရင္ ႐ုတ္ တရက္ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္မလုပ္ျခင္း ကိုသတ္မွတ္နိုင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုအလုပ္ မလုပ္ရင္ ဆီးပမာဏက်ဆင္းလာပါ ေတာ့ တယ္။ အဲဒီလိုကေန ျပန္ေကာင္း လာခဲ့ရင္လည္း ပုံမွန္ သို႔မဟုတ္ ပုံမွန္ နီးပါးေက်ာက္ကပ္အလုပ္ျပန္လုပ္နိုင္ပါ တယ္။ ဒီလိုေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးတာဟာ ေက်ာက္ကပ္ေၾကာင္းမဟုတ္ဘဲ၊ ေက်ာက္ကပ္ကိုယ္တိုင္က ေက်ာက္ ကပ္မွ ထြက္လာတဲ့ ဆီးေတြရဲ့ သြား ရာလမ္းေၾကာင္းေၾကာင့္ စသျဖင့္ ၃ ပိုင္းခြဲနိုင္ပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ေၾကာင့္ မဟုတ္ဆို သည္မွာ ႏွလုံးအလုပ္မလုပ္၍ သတိ လစ္၍ ေက်ာက္ကပ္ကိုပို႔တဲ့ ေသြးလႊတ္ ေၾကာပိတ္၍ (သို႔) က်ဥ္း၍ ႏွင့္ တစ္ ျခားအေၾကာင္းေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခိုက္ပ်က္စီးျခင္းျဖစ္ရပါတယ္။
ေက်ာက္ကပ္ကိုယ္တိုင္ထိခိုက္ ျခင္းတြင္ ေက်ာက္ကပ္၏ အႏုစိပ္လွ ေသာ ျြပန္ငယ္ေလးမ်ားပ်က္စီး၍ လည္း ေကာင္း၊ စြန္႔ထုတ္မဲ့ အညစ္အေၾကးကို စစ္ယူတဲ့ဇကာမ်ားပ်က္စီး၍လည္း ေကာင္း၊ ဆီးသြားႁရြာပန္ငယ္မ်ား၏ အျပင္ဘက္တြင္ရွိ ေက်ာက္ကပ္တစ္ သၽွဴးမ်ားပ်က္စီး၍လည္းေကာင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ကိုယ္တိုင္ထိခိုကင္တဲ့အတြက္ အလုပ္မလုပ္နိုင္ဘဲ ျဖစ္ရပါသည္။
ေက်ာက္ကပ္မွ ဆီးမ်ားစစ္ယူ ထုတ္ၿပီးေအာက္ဘက္သို႔ စြန္႔ထုတ္ရာ လမ္းေၾကာင္းတြင္ ေက်ာက္ျဖင့္ပိတ္ဆို႔ ျခင္း ကင္ဆာေၾကာင့္ ဖိမိ၍လည္း ေကာင္း ေယာင္ရမ္း၍ ၎ဆီးလမ္း ေၾကာင္းပိတ္သြားၿပီး ေနာက္ျပန္ဆန္ဖိ အားေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ကိုထိခိုက္ၿပီး ပ်က္စီးသြားရပါေတာ့တယ္။ ခႏၶာကိုယ္သြားလာေနတဲ့ ေသြးပ မာဏနည္း၍ျဖစ္ျဖစ္ ႏွလုံးအလုပ္မလုပ္ ၍ျဖစ္ျဖစ္၊ ေက်ာက္ကပ္ေသြးလႊတ္ေၾကာ က်ဥ္း၍ျဖစ္ျဖစ္ ေက်ာက္ကပ္သို႔ စြန္႔ ထုတ္ပစၥည္းေရာက္ရွိနိုင္မွုနည္းလာပါ မယ္။
အဲဒီလိုေသြးေရာက္ရွိမွုမ်ားရေလ ေအာင္ ေက်ာက္ကပ္တြင္ရွိ ေသြးေၾကာ မၽွင္မ်ားပြေယာင္းၿပီး ေသြးမ်ားမ်ား ေရာက္ေအာင္လုပ္ပါတယ္။ ဒီလိုေသြး ေၾကာေတြပြေရာင္းေအာင္ Prostaglandin ဓာတ္တစ္မ်ိဳးက ထမ္းေဆာင္ပါ တယ္။ အဲဒီဓာတ္ကို မထြက္ေအာင္ လုပ္တာက NSAID လို႔ေခၚတဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြျဖစ္ပါ တယ္။ အဲဒီလိုေသြးေတြေက်ာက္ကပ္ထဲ ေရာက္တာနည္းေနတာကိုမ်ားေအာင္ လုပ္ေပမဲ့ လုပ္လို႔မရရင္ေနာက္ဆုံးတစ္ ခုကေတာ့ ေက်ာက္ကပ္ကေန ျပန္ ထြက္လာတဲ့ ေသြးေၾကာမၽွင္ေတြ က်ဥ္ ပစ္တဲ့နည္းျဖစ္တယ္။
ဒီလိုလုပ္လိုက္ ေတာ့ ေသြးေတြျမန္ျမန္ျပန္မစီးေတာ့ ဘဲ ရနိုင္သမၽွ အညစ္ေၾကးေတြ ေက်ာက္ကပ္ကေန စြန္႔ထုတ္ပါေတာ့ တယ္။ ေသြးေပါင္က်ေဆး Ace-Inhibitor ေဆးဝါးက ဒီနည္းလမ္းကို ဟန္႔တားေပးပါတယ္။ အဲဒီနည္း(၂) ခုနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္က ဆီးကိုစြန္႔ထုတ္နိုင္မွု လုပ္ငန္းပ်က္သြားၿပီဆိုရင္ ဆီးထြက္ရွိမွု နည္းေတာ့တာပါပဲ။ ေက်ာက္ကပ္ေၾကာင့္မဟုတ္တဲ့ တစ္ျခားအေနေၾကာင့္ျဖစ္တာဆိုရင္ ေသြးရည္ပမာဏက်ဆင္းတာဆိုရင္ ေသြး (သို႔) ေသြးရည္ၾကည္ (သို႔) ဝ ဒသမ ၉ ရာခိုင္ႏွုန္းရွိတဲ့ အငံရည္စတာ ေတြကို သြင္းၿပီး ျပန္ျပည့္ေအာင္ျဖည့္ ရပါတယ္။
ႏွလုံးေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ ႏွလုံး အခ်ိန္မီကုသရသလို ေရာဂါပိုးေသြးထဲ ေရာက္လို႔သတိလစ္တာမ်ိဳးဆိုရင္ ပိုး သတ္ေဆးခပ္ျပင္းျပင္းနဲ႔ အျမန္ကုသရ ပါတယ္။ အဲဒီလိုအျမန္ကုသနိုင္ခဲ့ရင္ ေက်ာက္ကပ္အလုပ္ခ်က္ျခင္းျပန္လုပ္ နိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ေသြးေပါင္က်လို႔ ေက်ာက္ကပ္ဆီ ကိုေသြးမေရာက္ေတာ့ ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးတတ္သလို ဓာတုပစၥည္းေဆးဝါး ေတြကလည္း ေက်ာက္ကပ္ကို ထိခိုက္ ေစပါတယ္။ ေသြးေၾကာေရာင္ျခင္း၊ ေသြး ေပါင္တက္ျခင္း၊ ေသြးေၾကာထဲေသြးခဲ ၿပီး တစ္ေနရာမွတစ္ျခားတစ္ေနရာသို႔ ေရာက္ေသာေရာဂါတို႔ေၾကာင့္ ေက်ာက္ ကပ္ထိခိုက္တက္ျပန္ပါတယ္။
အဲဒီလူ နာေတြက တစ္ေန႔ကို ဆီးသြားတဲ့ ပမာ ဏ ေရသန္႔ဘူးတစ္ဝက္ဘဲရွိၾကပါတယ္။ ဒီလိုဆီးသြားနည္းတဲ့အတြက္UREA နဲ႔ Creatinine ေတြ ေသြးထဲမွာတက္ လာပါေတာ့တယ္။ အဲဒီလိုဆီးအိပ္တက္ လာတဲ့အတြက္ ေသြးနီဥအလိုလိုကြဲ ထြက္ျခင္း၊ ေသြးထဲပိုက္တက္ဆီယမ္ တက္လာမယ္၊ သတိေမ့မယ္၊ ႏွလုံးခုန္ ႏွုန္းျမန္မယ္။ ပ်ိဳ႕မယ္၊ အန္မယ္၊ မစား ခ်င္မေသာက္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ ဂ်ိဳ႕ထိုးမယ္၊ ိငိုက္ျမည္းမယ္၊ တက္ျခင္းလည္းျဖစ္ တတ္ပါတယ္။ ေသြးထဲအက္ဆစ္ဂုဏ္ သတၱိမ်ားတဲ့အတြက္ အသက္ရွူမွုျမန္ မယ္။အဆုတ္ထဲ ပိုးဝင္ျခင္း၊ အဆုတ္ ေဖာေရာင္ျခင္းလည္းျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ကိုထိခိုက္တဲ့အတြက္ ေသြးအားနည္းျခင္း၊ ေသြးယိုစီးျခင္းလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ကုသပုံ
၁။ အေရးေပၚကုသျခင္း ပိုတက္ဆီယမ္ > 6 mmol/lit ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေသြးထဲမ်ားေနတဲ့ ပိုတက္ဆီ ယမ္ဓာတ္ကို အျမန္ေလ်ာ့ခ်ရပါတယ္။ မ်ားလြန္းတဲ့ အဲဒီဓာတ္က ႏွလုံးခုန္ ႏွုန္းျမန္ေစတတ္ပါတယ္။ -ေသြးပမာဏနည္းရင္ ပုံမွန္ျပန္ ျဖစသ္ေအာင္လိုအပ္တဲ့ေသြး၊ အရည္ သြင္းရပါတယ္။ အဆုတ္တြင္ေရဝင္ေန ရင္ အျမန္ေသြးလွည္ျခင္းကိုလုပ္ရပါ တယ္။
၂။ ေရာဂါျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းကို ရွာေဖြကုသျခင္း ေက်ာက္ကပ္ထဲရွိ ႁပြန္ ငယ္မ်ားပ်က္စီးျခင္းကိုထိေရာက္တဲ့ကု သမွုေတာ့မရွိပါ။ ဆီးေက်ာက္တည္၍ ထြက္ေပါက္ပိတ္ေနလၽွင္ ဖယ္ရွားျခင္း လုပ္နိုင္ပါတယ္။ ေသြးေၾကာေရာင္ျခင္း ေၾကာင့္ျဖစ္တာဆိုရင္ စတီးရြိဳက္၊ ခုခံ အားဖိနိပ္ေသာ ေဆးဝါးမ်ားေပးၾကပါ တယ္။ ေသြးေပါင္အလြန္အမင္းတက္နိုင္ တဲ့အတြက္ ေသြးေပါင္ကိုေသခ်ာစြာထိမ္း ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။
၃။ ခႏၶာကိုယ္ေရဓာတ္ထိန္းညႇိျခင္း ဆီးသြားတဲ့ပမာဏအတိုင္း ေရ ေသာက္ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေရသန္႔ ဘူးဝက္ခန္႔အပိုေဆာင္း၍ ေသာက္ရပါ တယ္။
၄။ ေန႔စဥ္ကိုယ္အေလးခ်ိန္ခ်ိန္ ျခင္း ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေျပာင္းေနမယ္၊ ေဖာေယာင္ေနမယ္၊ ေရဓာတ္ခမ္း ေျခာက္မွုရွိေနလၽွင်္ တိုက္ေကၽြးထား ေသာေရကို ျပန္လည္စစ္ေဆးရပါမယ္။
၅။ အသားဓာတ္ တစ္ေန႔ကိုအ သားဓာတ္ (Protein) ကို ၄ဝ ဂရမ္ ထက္ပို၍ မထားရပါ။
ေက်ာက္ကပ္႐ုတ္တရက္ အလုပ္မလုပ္ျခင္းမွ ျပန္ေကာင္း လာျခင္း
ဆီးပုံမွန္ျပန္သြားမယ္၊ Creatinine, Urea, K ဓာတ္ေတြပုံမွန္ျဖစ္မယ္ ဆိုရင္ ျပန္ေကာင္းလာတဲ့ လကၡဏာ ေတြျဖစ္ပါတယ္။
ေရာဂါ၏အလားအလာ
ရိုးရိုးေက်ာက္ကပ္အလုပ္မလုပ္႐ုံ ဘဲ ဆိုရင္ အလားအလာေကာင္းနိုင္ေပ မဲ့ ေရာဂါပိုးျပင္းထန္စြာဝင္ေနမယ္၊ တျခားဝမ္းတြင္ကလီစာေတြ အေတာ္ ထိခိုက္ေနမယ္ဆိုရင္ လူ (၁ဝဝ) မွာ ၅ဝ-၇ဝ ထိ ေသဆုံးနိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါ ရဲ့ အလားအာကို ေက်ာက္ကပ္ထိတာ နဲ႔ ဆုံးျဖတ္ျခင္းထက္ ေရာဂါျဖစ္ရတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းတရားျပင္းထန္မွု ပမာဏႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲထိခိုက္မွု http://www.blogger.com/blogger.g?blogID=30917655644989919#editor/target=post;postID=450979799960434655မ်ားျဖစ္/မျဖစ္က ဆုံးျဖတ္ေပးပါတယ္။ နိဂုံးခ်ဳပ္ေျပာလိုတာက ေရာဂါ မကၽြမ္းခင္ တတ္ကၽြမ္းနားလည္တဲ့ ဆရာဝန္နဲ႔ အျမန္ဆုံးျပသဖို႔လိုအပ္ပါ တယ္။ ေဆးဝါးေသာက္သုံးရင္လည္း ဆရာဝန္ႏွင့္တိုင္ပင္ၿပီး သင့္/မသင့္ ေဆြးေႏြးပါ။ ရမ္း၍ မေသာက္သင့္ပါ။


           ( မွ ) ကူးယူေဖာ္ျပသည္